Iedereen weet het zich nog te herinneren. De eerste keer dat je meemaakt dat er iemand in je omgeving is komen te overlijden. Sommigen worden er al heel vroeg mee geconfronteerd en anderen hebben het geluk dat ze pas diep in hun volwassen leven met een verlies moeten leren omgaan. Iedereen reageert er op eigen wijze op. Natuurlijk maakt het erg uit in welke fase van je leven je bevindt (vroege jeugd/tiener/jong volwassene/oudere volwassene) wanneer je iemand verliest, maar welk moment dat ook is, het zal in min of meerdere mate van invloed zijn op je ontwikkeling.
De eerste week
Als een dierbare overlijdt, moet er een en ander geregeld worden. Dat kan best overrompelend zijn. Je bent de eerste schrok nog niet te boven en dan moet je je gaan bezighouden met allerlei praktische zaken. Het scheelt natuurlijk als de overledene al een en ander heeft vastgelegd, maar zeker niet iedereen doet dat. Laat je daarom helpen bij het organiseren van de uitvaart door contact op te nemen met iemand uit de uitvaartzorg. Je krijgt dan contact met iemand die veel ervaring in het vakgebied heeft en je goed kan begeleiden. Samen richten jullie het zo in dat er op een mooie en fijne manier afscheid genomen kan worden.
Fases van verwerking
Het ene verlies heeft een grotere impact dan het andere. Dat heeft ook te maken met welke rol de overledene in je leven speelde (ouder/kind/vriend/kennis) en wat voor band je met de persoon in kwestie had (sterke/rustige/afhankelijke band of afgebroken contact). Er wordt over verschillende fases van rouw gesproken, maar het verschilt per persoon hoe je die fases beleefd. De fases zou je in een bepaalde volgorde doorlopen. Zo heb je opeenvolgend de fase van ontkenning, boosheid, het gevecht aangaan, depressies en aanvaarding. De een gaat er heel snel doorheen en de ander kan jarenlang over één fase doen. En ik denk dat er genoeg mensen zijn die het idee hebben dat ze een bepaalde fase niet eens hebben hoeven doorlopen. Of misschien dat het bij hen in een andere volgorde is gegaan. De fases zijn bedoeld als een soort handvat, zodat je inzicht krijgt in de gevoelens die je doormaakt. Ook kan het erkenning verschaffen: dat de gevoelens die je hebt heel normaal zijn. Maar het betekent niet dat als de rouwverwerking bij jou anders loopt, je het dan ‘fout’ doet. Voor iedereen is het anders. Hoe fijn het ook zou zijn als we grip zouden kunnen krijgen op het verwerken van een verlies van een dierbare, is het misschien beter als we dat idee ook weer los kunnen laten en ieder de ruimte geven er op eigen wijze mee om te gaan.